Studio

Z rozpędu posługuję się zwrotami doskonale mi znanymi, ale przecież należałoby wyjaśnić, że wszystkie prace zawarte w albumie są grafikami wykonanymi na papierze w technice linorytu, a jest ona zajęciem dość masochistycznym i czasochłonnym. W jakim celu tak się męczyć i zawracać sobie głowę złożonością warstw, odbijaniem na prasie i żmudnym dłubaniem dłutem w matrycy? Przecież można by było po prostu wziąć pędzel i to namalować. A jednak nie. Stworzenie jednej grafiki w dużym formacie zajmuje około dwóch miesięcy. Dwa miesiące to dość spory kawałek czasu, podczas którego dużo może się wydarzyć i zmienić. Poza względnie stałymi początkowymi założeniami to właśnie ten zlepek różnorodnych nastrojów i zdarzeń oddziałujących na twórcę w danym okresie daje określony efekt końcowy. W tej saperskiej technice nie ma miejsca na poprawki. Dlatego bardzo często zaczynając od pejzażu kończyło się na akcie, a zaczynając od aktu kończyło się na zawodach jeździeckich. W moim odczuciu to właśnie ta niewiadoma jest najbardziej fascynująca. Możliwość zaskoczenia samego siebie. Nasuwa mi się tu porównanie do przygody. Każda z tych prac jest swoistą małą wyprawą w nieznane. Gdybym z góry znał ostateczny efekt odbitki, byłbym tylko rzemieślnikiem. Przez ten niemały hazard w postaci poszukiwania tej jedynej, najlepszej wersji często okazuje się, że coś się nie udaje, ale nawet porażka potrafi być wynagradzająca. Często pytany o swoje zainteresowania i inspiracje odpowiadam, że nie pamiętam. Było i jest ich tak wiele. To właśnie ten przypadek i próba jego ujarzmienia sprawia mi najwięcej frajdy w samym akcie tworzenia, pomijając aspekt produktu finalnego.

Czy w dzisiejszym świecie komputerów, Instagrama i happeningów w cyfrowych chmurach jest jeszcze miejsce na barbarzyńskie tradycyjne techniki graficzne? Czy muszą odejść w zapomnienie lub spocząć pod dywanem starego muzeum i stanąć zaraz obok woskowej sceny przedstawiającej jaskiniowców rzucających dzidami w mamuta? Pewnie, że nie! Okazuje się, że w kolizji tradycji z nowoczesnością mogą powstać wspaniałe i ciekawe rzeczy. Dziś artysta nie może stać i czekać na lepsze czasy. Nie chcąc utonąć, trzeba wykonywać jakieś ruchy. Z daleka mogłoby się wydawać, że chaotyczne lub nawet desperackie, ale zawsze jakieś. Śmiem twierdzić, że z czasem, globalnie rzecz ujmując, będzie to piękny nowy styl graficzny (a może i też pływacki), powstały z rozmaitych dobrodziejstw bogatej kultury, wielu lat trudów mistycznych mistrzów grafiki oraz dobrodziejstw najnowszych technologii. Klasyczne metody odbijania sztuki ujmują autentyzmem i zawierają w sobie swoistą poetykę. Zbieram wszystko, co w nich najcenniejsze, dokładam nowe formy wyrazu, po czym przelewam na odbitkę własną interpretację całości.

Patrzę dziś na swoje grafiki i przypominam sobie okresy, w których powstawały. Nie jest to wybitnie długi odcinek czasu, ale z mojej obecnej perspektywy jednak znaczący. To w końcu, licząc od pierwszej odbitki, przeszło 13 lat. Kiedy próbuję przypomnieć sobie, co mną w danej pracy kierowało, to – o zgrozo, sam sobie zaprzeczę – dostrzegam spory wpływ zdarzeń, które wówczas miały miejsce w moim życiu. Pomimo kompletnej nieświadomości w momencie tworzenia, rozpoznaję dawne lęki, nadzieje czy pożądania. Czy to narodziny dziecka, czy choroba żony, czy pierwsze sukcesy zawodowe, czy może po prostu chęć nieskrępowanej zabawy. Zastanawia mnie, czy próbuję nagiąć wspomnienia i nadinterpretować swoje dawne intencje, czy może należy zaakceptować fakt, że to podświadomość nami kieruje. I choćbyśmy się nie wiem jak mocno tego wypierali, to jak ktoś już gdzieś na murze napisał… w sumie zapomniałem, co to było.